سیاست های مدیریت منابع انسانی سازمان شما چیست؟
سیاست های مدیریت منابع انسانی یکی از مهم‌ترین عملکرد این واحد در سازمان است. وقتی شخصی در مجموعه شما می‌خواهد به مرخصی برود، با چه کسی هماهنگ می‌شود؟ مدیر مستقیم یا منابع انسانی؛ یا اول مدیر مستقیم بعد منابع انسانی؟ یا این که اصلاً با کسی هماهنگ نمی‌کند و خودش، باتوجه به درکی که از شرایط دارد، می‌تواند مرخصی بگیرد؟ وقتی شخصی می‌خواهد برای شرکت خریدی انجام دهد، بر چه اساسی این کار را انجام می‌دهد؟ بالاترین قیمت، تناسب با ظاهر شرکت یا تأیید مدیر اولویت است؟ وقتی شخصی را می‌خواهیم به مسافرت کاری بفرستیم، چه فردی تعیین می‌کند که با بیزینس کلاس پرواز کند یا اکونومی؟
پاسخ این سؤالات را می‌توان از زوایای مختلفی بررسی کرد و ما از زوایه مدیریت منابع انسانی به آن نگاه می‌کنیم. درواقع ما می‌خواهیم از یکی از کلان‌ترین دیدگاه‌های این واحد، به سازمان نگاه کنیم و سه دیدگاه اصلی نسبت به این بخش را بررسی کنیم و سپس، محبوب‌ترین سیاست‌گذاری کلان منابع انسانی در سال‌های اخیر را با هم در این مقاله سیاست های مدیریت منابع انسانی در سیمپل اچ آر بررسی کنیم.
چرا سیاست های مدیریت منابع انسانی اهمیت دارد؟
در ابتدا بیایید ببینیم که چرا سیاست های مدیریت منابع انسانی اهمیت دارد؟ این دید کلان و اساسی، حتی پیش از معماری سازمان درنظر گرفته می‌شود. این سیاست‌گذاری، یکی از عوامل مهم تصمیم‌گیری در سازمان خواهد بود و براساس آن یا استراتژی منابع انسانی، رفتار‌های اساسی مدیران نیز تعیین خواهد شد.
درواقع، این سیاست‌گذاری به ما خواهد گفت که اگر در سازمان بین دو نفر از پرسنل درگیری رخ داد، مدیر باید به‌طور مستقیم و شدید ورود کند یا با هردو طرف صحبت و تلاش کند که با آموزشی که به هردو آن‌ها داده می‌شود، باعث حل مشکل شود و یا هیچ کاری نداشته باشد و اجازه دهد خودشان هرکاری می‌خواهند بکنند.
انواع سیاست های مدیریت منابع انسانی
به‌طور کلی، انواع سیاست های مدیریت منابع انسانی به‌ترتیب، به شکل زیر خواهند بود:
- منابع انسانی متمرکز
- منابع انسانی غیرمتمرکز
- بدون منابع انسانی
در ادامه به انواع این مدل‌ها بیشتر می‌پردازیم.
- منابع انسانی متمرکز
در این نوع سیاست های مدیریت منابع انسانی به‌صورت کلان، در سازمان‌هایی که به‌شدت چارت سازمانی هرمی دارند، خوب کار خواهد کرد. در این نوع سیستم، واحد منابع انسانی سازمان پاسخگوی تمام نیازهای افراد سازمان خواهد بود. یعنی این که اگر واحدی استخدام داشته باشد، به این واحد خواهد گفت و همه امور استخدام را این بخش انجام خواهد داد. برنامه رشد کارکنان و آموزش و توسعه در سازمان، همگی به‌صورت مکتوب برای هرموقعیت شغلی طراحی شده است و مسئول پیشرفت پرسنل سازمان نیز واحد منابع انسانی است.
کاغذبازی‌های فراوان و ابلاغیه‌های گوناگون، از مشخصه‌های سازمانی است که منابع انسانی متمرکز دارد.
از آفت‌های اصلی این نوع تمرکز در سیاست های مدیریت منابع انسانی، می‌توان به کند شدن سیستم اشاره کرد.
شما تصور کنید که مدیر فنی یکی از بخش‌های سازمانی با منابع انسانی متمرکز هستید، حال برای استخدام فردی جدید، باید چقدر زمان صرف کنید تا به این واحد توضیح دهید که به چه شخصی نیاز دارید؟
یا برای کاری که یکی از کارمندان در واحدتان انجام داده، می‌خواهید که این ماه پاداش واریز شود، احتمالاً برای انجام این کار، دو – سه مرحله نامه‌نگاری و چند جلسه توجیهی باید برگزار کنید تا کارتان انجام شود.
البته این نوع سیاست منابع انسانی متمرکز، برای شرایطی که سازمان دچار تغییرات اساسی شده است، مانند ادغام‌هایی در سطح هلدینگ، بحران‌های مالی و منابع انسانی، می‌تواند برای آرام و با ثبات کردن شرایط سازمان مناسب باشد؛ البته فقط برای مدت زمان کوتاهی.
- منابع انسانی غیر متمرکز
این نوع منابع انسانی، به‌عنوان محبوب‌ترین سیاست های مدیریت منابع انسانی سال‌های اخیر بوده است. درواقع در مدل غیرمتمرکز سیاست‌گذاری، واحد منابع انسانی یک واحد حمایت‌گر خواهد بود؛ یک منتور، یک راهنما. در نوع غیرمتمرکز اگر:
– شما می‌خواهید برای آموزش و توسعه خود کاری انجام دهید؟ بسیار خب پیشنهاد می‌کنیم که از این مسیر استفاده کنید.
– شما با همکاری خود دچار درگیری شده‌اید؟ به‌نظرم اگر با خودش به‌صورت مستقیم صحبت کنید، بهتر است.
– شما برای واحد خود نیاز به افرادی جدید دارید؟ این راه‌های جذب می‌توانند مناسب باشند. از این روش های مصاحبه استفاه کنید و برای قرارداد‌ها به واحد حقوقی ارجاع دهید.
درواقع در این نوع سیاست‌گذاری، تلاش اصلی بر این است که مدیران و افراد مختلف در سازمان، خودشان مهارت‌های لازم را برای تبدیل شدن به یک کارشناس منابع انسانی را کسب کنند.
در نوع متمرکز، واحد منابع انسانی کار‌های زیادی انجام می‌دهد. زیرساخت‌های فراوانی باید ایجاد کند تا سایر واحد‌ها که تخصصی در حوزه منابع انسانی ندارند، بتوانند امور خود را مثل جذب و استخدام و آموزش و توسعه و ارزیابی عملکرد را انجام دهند.
این سیاست های مدیریت منابع انسانی، تاکنون چابک‌ترین مدل بوده است و در آن، افراد واحد منابع انسانی عموماً افرادی هستند که اهل آموزش دادن، کمک کردن و حمایت‌گری زیادی هستند.
تحلیل‌گری بالای واحد منابع انسانی، برای این که عارضه‌های سازمان را پیدا کند و برای حل کردن آن‌ها، یک قدم جلو‌تر افراد سازمان فکر کند؛ برای این که وقتی پرسنل به سراغشان آمدند، بتوانند راهنمایی درست انجام دهند، حیاتی است.
- بدون منابع انسانی
در این رویکرد، هیچ شخصی، هیچ زیرساختی، هیچ فردی برای امور منابع انسانی سازمان وجود ندارد. شما در این سازمان، احتمالاً با موقعیت‌هایی از جنس زیر روبه‌رو خواهید شد:
– شما می‌خواهید پیشرفت کنید؟ خب بکنید! من کاری نمی‌تونم براتون بکنم.
– شما با کسی مشکل دارید؟ به من ربطی ندارد، مشکل خودتان است.
– دوست دارید از سازمان بروید؟ بروید!
در این نوع رویکرد در سیاست های مدیریت منابع انسانی، به معنای واقعی کلمه، هیچ فردی برای امور منابع انسانی نیست و باور بر این است که:
“مُشک آن است که خود ببوید، نه آن که عطار بگوید.”
بر همین اساس، مدیر، هیچ تلاشی برای این که شخصی را ارزیابی کند، توسعه دهد و سازمان یادگیرنده ایجاد کند، ندارد و باور بر این است که انسان، خودبه‌خود موجودی است که علاقه‌مند به آموزش، یادگیری و توسعه است و همین غریزه انسان برای او در محیط کار کفایت خواهد کرد.
البته این جمله اشتباه نیست، بلکه خود یک سیاست است؛ اما اشکالی که بر آن وارد است، این است که غریزه انسان، کند عمل می‌کند و با کمی حمایت می‌توان سرعت آن را تا حد خوبی افزایش داد.
به سادگی، سیاست گذار شوید
تعیین سیاست های مدیریت منابع انسانی سازمان به‌صورت کلان، یکی از حساس‌ترین قسمت‌های معماری سازمان است که باتوجه به تصمیمی که شما می‌گیرید، پایه و اساسی برای فرهنگ سازمانی شما نیز گذاشته می‌شود. سیاست شما می‌تواند تعیین کند که اگر واحد فروش به نیروی جدید نیاز داشت:
– مسئولیت جذب و استخدام برعهده خود مدیر است.
– مسئولیت برعهده خود مدیر، به‌همراه کمک واحد منابع انسانی است.
– مسئولیت جذب برعهده واحد منابع انسانی است.
مشخص کردن چنین سیاست ساده اما کاربردی در مدیریت منابع انسانی سازمان می‌تواند از تعارض‌های بسیاری در سازمان جلوگیری کند و طبق رویکردی که سیمپل اچ آر در تمام محتواهای خود دارد، شما می‌توانید با این نکات ساده و کاربردی، تغییر خوبی در منابع انسانی خود ایجاد کنید.
نظرات شما