تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان و افزایش و کاهش آن

تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان

تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان در نگاه اول احتمالاً کمی گیج‌کننده باشد. اما با نگاهی دقیق‌تر به این موضوع می‌توان به ارتباط این هورمون و میزان افسردگی کارکنان و انگیزه آن‌ها در کار پی برد.

توجه ویژه به نقش هورمون‌های فعال در بدن در مدیریت منابع انسانی در سازمان، در سال‌های گذشته به شدت رو به رشد است و این رشد، در مواقع بحرانی مانند کرونا و بیماری و شرایط اقتصادی و سیاسی، بیشتر نیز خواهد شد. ما به عنوان مدیران سازمان وظیفه داریم که این هورمون‌ها و وظایفشان را بشناسیم و برای بهبود زندگی خود و زندگی افراد مشغول در سازمانمان، از آن‌ها استفاده کنیم. پیشنهاد ما این است که با کمک فرم پرسشنامه سلامت جسمی و روانی کارمندان، در ابتدا دید کلی از کارمندان خود و وضعیت آنان داشته باشید.

یکی از هورمون‌های ارزشمند در انسان، هورمون سروتونین است که به اصطلاح به آن هورمون شادی‌آور نیز گفته می‌شود. طوری که انسان‌ها برای داشتن حال بهتر، از قرص‌های مختلفی برای بالاتر نگه داشتن سطح این هورمون استفاده می‌کنند. سیمپل اچ آر در این مقاله، کمی عمیق‌تر به این قضیه نگاه می‌کند. با ما همراه باشید.

رفتار افراد از چه عواملی تأثیر می‌پذیرد؟

در ابتدا بیایید بررسی کنیم رفتار افراد از چه عواملی تأثیر می‌پذیرد؟ اینکه متوجه شویم چرا شخصی، کاری را انجام می‌دهد؛ درواقع متوجه شویم چرا شاهد رفتاری از کسی هستیم، می‌توانیم از سه زاویه به آن نگاه و جواب دهیم. شخصی را تصور کنید که غذای چرب زیادی مصرف می‌کند:

1. به خاطر شخصیت فرد است (شخص علاقه زیاد به غذای چرب دارد.)
2. به خاطر شرایط محیطی (در جایی زندگی می‌کند که همه اطرافیان، غذای چرب می‌خورند.)
3. به خاطر هورمون‌ها (هورمون‌های شخص در شرایطی قرار می‌گیرد که تمایل به غذای چرب پیدا می‌کند، مثل شرایط پراسترس.)

تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان؛ حال بدِ ما، به خاطر کمبود هورمون نیست

بیایید کمی دقیق‌تر به تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان نگاه کنیم. در سه دهه‌ی اخیر، مردم با سِیلی از اطلاعات مواجه بودند که افسردگی را ناشی از «عدم تعادل شیمیایی» در مغز می‌دانستند. اما حقیقت چیز دیگری بود. عدم تعادل یک ماده‌ی شیمیایی در مغز به نام سروتونین. هرچند که تحقیقات جدید، شواهدی خلاف این موضوع را نشان می‌دهد.

ماجرا از آن قرار است که در سال ۱۹۹۰، صنایع داروسازی نظریه افسردگی ناشی از سروتونین را همراه با تأثیراتش به‌طور گسترده‌ای رواج دادند تا طیف جدیدی از داروهای ضدافسردگی را تبلیغ کنند. داروهایی که به مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین یا SSRIs معروف بودند. همین عامل باعث شد تا به موضوع تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان توجه ویژه‌ای شود. اما در ادامه چه اتفاقی افتاد؟ نهاد‌های رسمی‌ای مثل انجمن روانپزشکی آمریکا این طرح را تأیید کردند. به طوری که هنوز هم به عموم مردم می‌گویند که «تفاوت در بعضی از مواد شیمیایی مغزی، ممکن است به علائم بیماری افسردگی کمک کند.»

دکتر‌های زیادی در سراسر دنیا، این پیام را در مطب‌های شخصی یا در رسانه‌ها تکرار کردند و هرچه می‌گفتند، این مردم بودند که می‌پذیرفتند. روند به تدریج افزایش یافت. طوری که مردم باور کرده بودند در مغزشان یک چیزی می‌لنگد که باید با داروهای ضدافسردگی درستش کنند. در طول این بازاریابی رانشی، مصرف داروهای ضدافسردگی با سروصدای بسیاری بالا گرفت. به حدی که امروز با آمار قابل توجهی، مردم داروهای ضدافسردگی مصرف می‌کنند.

بیشتر بدانید: اهمیت سلامت جسمانی کارمندان در محیط کار

تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان؛ نتایج تحقیقات تاثیر هورمون سروتونین در افسردگی

در ادامه بررسی تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان، مدت زیادی بعضی از استادان دانشگاه نظیر بعضی از روانپزشکان برجسته، اظهار کردند که هیچ شواهد قانع‌کننده‌ای این نظریه را که می‌گوید افسردگی نتیجه‌ی کمبود غیرطبیعی یاغیرفعال سروتونین است، اثبات نمی‌کند. طبق تحقیقات صورت گرفته از دانشگاه هاروارد، هیچ مدرکی مبنی‌بر این وجود ندارد که بگوید بین فردی که افسردگی دارد و فردی که افسردگی ندارد، تفاوتی وجود داشته باشد.

• تحقیقات مربوط به گیرنده‌های سروتونین نیز نشان می‌دهد که تفاوتی بین افراد مبتلا به افسردگی و افراد بدون افسردگی وجود ندارد.
• جست و جوها نشان داده است که اتفاقاً فعالیت سروتونین در افراد مبتلا به افسردگی افزایش یافته است.
• طی پژوهشی دیگر، سروتونین پائین باعث افسردگی در ده‌ها هزار داوطلب سالم نشده است.
• علاوه بر این‌ها نیز، بر روی ژنی که دستورالعمل ساخت انتقال‌دهنده‌ی سروتونین را دربردارد، بررسی‌هایی صورت گرفت ولی در نهایت سندی ارائه نکرد که نشان دهد بین ژن افرادی که افسردگی دارند با ژن افراد سالم، تفاوتی وجود دارد.

پس می‌توان به تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان عمیق‌تر نگاه کرد. هرچند، حوادث اضطراب‌زا به‌خودی‌خود پیش زمینه ایجاد افسردگی در آینده را سبب می‌شوند. برخی مطالعات صورت گرفته روی افرادی که داروهای ضدافسردگی مصرف می‌کردند، نشان می‌دهد داروهای ضدافسردگی در واقع ممکن است غلظت یا فعالیت سروتونین را کاهش دهند.

سروتونین در افسردگی نقش ندارد

هیچ سازوکار دارویی پذیرفته‌شده‌ی دیگری برای تأثیر داروهای ضدافسردگی بر افسردگی وجود ندارد. اگر داروهای ضدافسردگی اثرات خود را به عنوان دارونما یا با بی‌حس کردن احساسات اعمال کنند، تاحدودی مبهم می‌شود که آیا سودشان از ضررشان بیشتر است یا نه.

در رابطه با تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان و به طور کلی تأثیر سروتونین، بسیار مهم است که مردم بدانند که نظریه افسردگی ناشی از عدم تعادل شیمیایی، یک نظریه‌ی ساختگی ست. بنابراین ما نمی‌فهمیم افزایش موقتی سروتونین یا دیگر تغییرات زیست‌شیمیایی تولید‌شده‌ی داروهای ضدافسردگی، با مغز چه می‌کنند. پس نمی‌توان نتیجه گرفت که مصرف داروهای ضدافسردگی خوب است یا حتی خطری ندارد.

به یاد داشته باشید…

با بررسی تاثیر سروتونین بر انگیزه کارمندان، به عنوان کسی که در فضای پرچالش امروزی مشغول به کار هستید و هرروز با بالا و پایین بازار، ذهنتان درگیر می‌شود، گاهی احساسی ناامیدی یا افسردگی می‌کنید و یا مدیر سازمان هستید و در کارکنانتان همچین اتفاقی را رؤیت می‌کنید؛ به عنوان یک مدیر موفق و مؤثر، این‌بار با دیدی بازتر می‌توانید به آنان راهنمایی دهید.