نحوه انتخاب مدیرعامل | چرا انتخاب مدیرعامل تازه کار بهتر از باتجربه است؟

انتخاب مدیرعامل ؛ چرا مدیرعامل تازه کار بهتر عمل می‌کند؟

انتخاب مدیرعامل برای شرکت‌ها و هلدینگ‌ها، همواره یکی از چالش‌های اساسی منابع انسانی سازمان و هیأت‌مدیره است. البته که معمولاً توصیه کارشناسان بر این است که مدیران سازمان از دل آن بیرون بیایند و شخص خارجی برای این کار انتخاب نشود. اما دلیلی که این ایده در میز هیأت‌مدیره مدیره رد می‌شود، نداشتن تجربه مدیرعاملی هیچ کدام از پرسنل است.

علاوه‌بر این‌ها، نحوه جذب و استخدام داخلی، در جست‌وجوهایی که از خارج از سازمان برای گزینش مدیرعامل انجام می‌شود، هیأت‌مدیره و منابع انسانی به‌دنبال شخصی هستند که حتماً دارای تجربه مشابه باشد. اما در این مقاله سیمپل اچ آر، نشان خواهیم داد که چرا مدیرعامل تازه کار بهترعمل می‌کند؟ چرا استخدام مدیران عامل بی‌تجربه می‌تواند گزینه‌ی به مراتب بهتری برای سازمان‌ها باشد.

چرا در انتخاب مدیرعامل، از افراد باتجربه استفاده می‌شود؟

موضوعی که وجود دارد این است که چرا در انتخاب مدیرعامل، از افراد باتجربه استفاده می‌شود؟ هیئت‌مدیره وقتی دنبال مدیرعامل باشد، می‌داند که انتخاب اشتباه می‌تواند به دارایی‌هایشان لطمه بزند. بنابراین، آن‌ها در بسیاری از موارد نه‌تنها به ظرفیت مثبت یک نامزد توجه می‌کنند، بلکه بر خطر جنبه‌های منفی نیز توجه دارند و تلاش بر ریسک نکردن است و می‌پرسند:

• مطمئن‌ترین انتخاب چه کسی است؟
• کدام‌یک از نامزدها کمترین احتمال شکست را دارد؟ مدیرعامل تازه کار یا باتجربه؟

در آخر هم اغلب جوابشان انتخاب نامزدی است که سابقه‌ی تجربه‌ی کاری در سمت مشابه را داشته باشد (درصورتی که اگر هیأت‌مدیره به دنبال سمت مشابه در صنعت مشابه نباشد.)

سهم مدیران ارشد اجرایی تازه استخدام شده که سابقه کار در این جایگاه شغلی را داشته‌اند، از سال ۱۹۹۷ چهار برابر شده و امروزه نزدیک به ۱۶ درصد است.

مدیران عامل پیراهن پاره کرده، گزینه‌‌های خیلی خوبی هستند. ولی تحقیقات جدید به این نتیجه رسیده است که اغلب برای هیأت‌مدیره، هزینه‌های سنگینی دربردارد.

محققان در مطالعه‌ی ۸۵۵ مورد از S&P 500 مدیران ارشد اجرایی که طی یک دوره‌ی ۲۰ ساله منصوب شده‌اند، دریافتند که از بین آن‌ها، مدیرانی که قبلاً در این شغل فعالیت داشتند، همواره در میان‌مدت تا بلندمدت، نسبت به همتایان مدیرعامل تازه کار خود و برخلاف تصور، عملکرد ضعیف‌تری داشتند.

اینگونه به نظر می‌رسد که در مسیر انتخاب مدیرعامل، برخلاف سایر شغل‌ها که هرچه بیشتر “سازمان” تجربه کنید و سال‌های بیشتری فعالیت کنید، عملکرد بهتری خواهید داشت. اما اینگونه عمل نخواهد کرد!

بین مدیران ارشد اجرایی که در دو شرکت به شکل متوالی ریاست می‌کردند، ۷۰ درصد در همان دفعه‌ی اول، عملکرد بهتری داشتند.

چرا مدیرعامل های باتجربه انتخاب مناسبی نیستند؟

بیایید ببینیم چرا مدیرعامل های باتجربه انتخاب مناسبی نیستند؟ گروه محققان با بررسی ۵۰ مدیر عامل در سازمان‌های مختلف، به این باور رسیده‌اند که این اتفاق به این دلیل می‌افتد که آن‌ها به عملکردشان در شغل قبلی متوسل می‌شوند؛ در شغلی که باید با هربار تغییر، کل ساختار فکری و نگرشی خود را تغییر دهند. طبیعتاً این کار بسیار دشوار است.

به‌علاوه، بیش از اندازه درگیرِ کاهش هزینه‌ها می‌شوند. زیرا باتوجه به دید عمیق‌تری که نسبت به شیوه انجام کارها دارند، می‌توانند به راحتی نقاطی که دچار هزینه‌های اضافی هست را پیدا کنند و با کاهش هزینه‌ها در ابتدای ورودشان، دل هیأت‌مدیره را به دست آورند، اما…

نسبت به مدیرعامل تازه کار که تمایل بیشتری به رشد درآمد دارند،‌ عقب می‌مانند. به زبان ساده، کهنه‌کاران بیشتر رشد و پیشرفت سازمان را با کاهش هزینه و بهبود فرایند‌ها ایجاد می‌کنند. در حالی که تازه‌واردان بدون توجه به هزینه‌ها، به دنبال ایجاد درآمدزایی‌های جدید و جذاب‌تر برای سازمان هستند. درنتیجه و در کوتاه‌مدت، مدیران کهنه‌کار عملکرد بهتری دارند؛ اما در بلندمدت، بازی دست تازه‌واردان است.

به‌علاوه، انتخاب مدیرعامل تازه کار به احتمال زیاد (یعنی به طور متوسط ۹ سال) نسبت به مدیران ارشد اجرایی باتجربه‌تر (شش سال) در این نقش می‌مانند.

البته مدیران ارشد اجرایی کهنه‌کار معمولاً دایره روابط گسترده‌تری دارد. در کشوری مثل ایران که مسائل مالی و مالیاتی در همه سازمان‌ها تقریباً تا حدی مدیرعامل را درگیر می‌کند، مدیران عامل کهنه کار به دلیل آشنایی که با این سیستم دارند، در این مسائل موفق‌تر عمل می‌کنند.

انتخاب مدیرعامل تازه کار یا باتجربه؟

حال سؤالی که مطرح می‌شود این است که بین انتخاب مدیرعامل تازه کار یا باتجربه کدام گزینه مناسب‌تری است؟ مثل هر سؤالی، جواب هیچ موضوعی در منابع انسانی قطعی نیست و جواب «بستگی دارد» است. یعنی اینکه همیشه برگزیدن مدیرعامل تازه کار قطعاً بهتر نیست!

و اگرچه این تحقیق نشان می‌دهد که مدیران عامل کهنه‌کار بیش از حد بر کاهش هزینه‌ها تمرکز می‌کنند، اما درک آن‌ها از اهمیت نتایج کوتاه‌مدت، می‌تواند یک امتیاز مثبت برای سازمانی باشد که چراغ قرمزش روشن است.

به همین خاطر هیئت مدیره ممکن است ترجیح دهد به‌جای جانشین آزمایش‌نشده، استخدام بیرونی باسابقه را در شرکت داشته باشد.

انتخاب مدیرعامل برای شرکت شما باید با چه معیاری باشد؟

بیایید ببینیم انتخاب مدیرعامل برای شرکت شما باید با چه معیاری باشد؟

• اگر شما برای سازمانی که در شرف ورشکستی کامل و تعدیل نیرو است، مدیرعامل می‌خواهید و در حال حاضر نیاز به برنامه کوتاه‌مدت موفق با ریسک پایین دارد، احتمالاً مدیرعامل کهنه‌کار برای شما انتخاب منطقی‌تری باشد.
• اگر سازمانی هستید که شرایط فعلی مناسبی دارد و به دنبال رشد و توسعه پایدار و برنامه‌های بلندمدت است، احتمالاً استفاده از مدیرعامل تازه کار می‌تواند انتخاب مناسب‌تری باشد.

می‌توان این انتخاب را از منظر دیگری نیز بررسی کرد.

• اگر برای سازمان شما، تصور می‌شود که با کنترل‌گری بیشتر، نظارت کامل‌تر، کاهش هزینه‌ها و به صورت کلی، بهبود وضع فعلی به وضع مطلوب می‌رسد، مدیرعامل کهنه‌کار مناسب است. این انتخاب برای صنایع صنعتی ایران مثل صنایع فولاد، کالا‌های تند مصرف و کارخانه‌های تولیدی، می‌تواند خوب کار کند.
• برای سازمان‌های خدماتی و به‌خصوص IT، که نیاز است هرسال فرایند‌های خود را به‌روز کنند، تکنولوژی جدید استفاده کنند و کارشان با مشتری (مصرف کننده) ارتباط خیلی نزدیک‌تری نسبت به صنایع صنعتی دارد، قطعاً به شخصی نیاز است که ایده‌های جدید بیاورد، تغییرپذیر و آماده پذیرش چالش‌ باشد. درواقع مدیرعامل تازه کار، شخصی است که به دنبالش هستیم.

به یاد داشته باشید…

در پروسه‌های جذب و استخدام و انتخاب مدیرعامل، که ممکن است در برخی اوقات به یک سال هم به طول بیانجامد، مهم‌ترین ملاک، تجربه شغلی مشابه، یعنی کار کردن به عنوان مدیرعامل نیست؛ بلکه باتوجه به نیاز ما از شخص و شرایط سازمان، ممکن است انتخاب مدیرعامل تازه کار انتخاب بهتری باشد.

• به صورت کلی اگر به دنبال ورود سازمان به بازار‌های جدید و تغییرات اساسی و برنامه‌های بلندمدت هستیم، از مدیرعامل بی‌تجربه استفاده کنیم.
• اگر به دنبال کاهش هزینه و بهبود شرایط فعلی و فرایندها هستیم و برنامه کوتاه مدت اولویت ما است، مدیرعامل باتجربه انتخاب درست است.